Burza magnetyczna – co to jest? Jakie skutki i zagrożenia ze sobą niesie?

burza magnetyczna

Burza magnetyczna, inaczej nazywana też burzą słoneczną to zjawisko, o którym wiele osób nigdy wcześniej nie słyszało. Temat ten z całą pewnością nie jest obcy osobom, które interesują się słońcem i zjawiskami, jakie na nim zachodzą. Tym bardziej warto dowiedzieć się, co to jest burza magnetyczna? Kiedy będzie burza magnetyczna?, a także czy burza magnetyczna wpływa na człowieka?

Burza magnetyczna – co to jest?

Burza magnetyczna, spotykana również pod nazwą burza geomagnetyczna, a także burza słoneczna to nic innego jak niespodziewana i znacząca zmiana pola magnetycznego Ziemi, czyli magnetosfery. W trakcie rozbłysków dochodzi do koronalnego wyrzutu masy ze Słońca i to jest właśnie główna przyczyna zaburzeń rejestrowanych w polu magnetycznym Ziemi. Powstałe, nagłe zmiany mają ogromny wpływ na parametry fizyczne wiatru słonecznego. Naładowane cząstki zmierzające ku Ziemi docierają do niej po około 20-70 godzinach od rozbłysku. Chmura cząstek porusza się z prędkością kilku milionów kilometrów na godzinę. Obłoki cząstek docierają do jonosfery i mają na nią ogromny wpływ. Cząstki po zetknięciu z ziemską magnetosferą prowadzą do powstania niesamowitego zjawiska, jakim jest zorza polarna. Zjawisko to może występować w każdym obszarze, nawet w rejonach, gdzie normalnie nie jest spotykane. Burze magnetyczne mogą trwać nawet kilka dni, przeważnie jednak burze słoneczne trwają około 48 godzin. To jak często występują burze magnetyczne, a także, z jaką siłą uzależnione jest od cyklicznych zmian aktywności słońca. Na każdą burzę magnetyczną składają się dwie fazy. Pierwszą, początkową fazą jest faza dodatnia i trwa ona znacznie krócej niż następująca po niej faza ujemna.

Sprawdź także: Czy podczas burzy należy wyłączyć telefon?

Jak powstają burze magnetyczne?

Stopień aktywności słońca ma ogromny wpływ na zmiany, jakie zachodzą w polu magnetycznym Ziemi. Zalążkiem do wystąpienia burzy magnetycznej jest poruszanie się naładowanych cząstek po przeciwstawnych polach magnetycznych. W takich warunkach dochodzi do wytworzenia się prądu elektrycznego, co wpływa na znaczne podwyższenie temperatury plazmy. Energia powstała w ten sposób przybiera formę rozbłysku słonecznego i jest niejako wyrzucana w przestrzeń kosmiczną, wraz z koronalnym wyrzutem masy. Siła wspomnianego wyrzutu jest w głównej mierze uzależniona od aktualnej aktywności Słońca. Należy dodać, że aktywność Słońca ulega zmianie co 11 lat.

Mogłoby się wydawać, że burze magnetyczne występują bardzo rzadko, bo niewiele się mówi na ich temat. Tymczasem burze słoneczne są odnotowywane nawet kilka razy w ciągu roku. Burza magnetyczna w Polsce też nie jest zjawiskiem odosobnionym. Warto jednak dodać, że burze słoneczne przybierają różną moc, która jest określana w skali od G1 do G5. Burze, które spotykane są najczęściej, mają moc G1 i nie wpływają w żaden sposób na funkcjonowanie ludzi. Zdarzają się jednak burze o mocy G5, czyli bardzo silne i one mogą mieć wpływ na działanie urządzeń wymagających dostępu do energii elektrycznej.

Czy burze słoneczne są niebezpieczne? Skutki i zagrożenia burz magnetycznych

Od razu uspokajamy, że burze słoneczne nie stanowią bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz zwierząt. Mimo dużych zmian w aktywności Słońca jest ono na tyle oddalone od Ziemi, że nie zagraża ludziom. Ponadto Ziemia ma dodatkową ochronę w formie magnetosfery, dlatego też negatywne skutki burzy magnetycznej nie trafiają bezpośrednio w ludzi. Niemniej jednak burza magnetyczna stanowi pewne zagrożenie, ale wynika to ze znacznego postępu technologicznego i faktu, że większość urządzeń, z których korzystamy na co dzień, wymaga dostępu do energii elektrycznej. Burza słoneczna może negatywnie wpłynąć na ich pracę i odciąć ludzi od prądu. W obecnych czasach życie bez prądu wydaje się czymś niewyobrażalnym. Awaria sieci energetycznej, do jakiej może doprowadzić burza magnetyczna, całkowicie sparaliżowałaby całe miasta. W domach i na ulicach zapanowałaby całkowita ciemność. Zakłady pracy nie mogłyby funkcjonować, zatrzymane zostałyby linie produkcyjne, ruch tramwajowy i kolejowy. Ludzie zostaliby odcięci od świata, przez brak dostępu do telewizji i brak możliwości komunikowania się z innymi, bo baterie w telefonach też długo by nie wytrzymały. Konsekwencje awarii sieci elektrycznej byłyby dużo poważniejsze, brak prądu w szpitalach mógłby zagrozić życiu wielu osób. Co prawda sama burza magnetyczna nie zagraża w bezpośredni sposób życiu ludzi, jednak wywołana przez burzę katastrofa energetyczna już tak. Straty, jakie może wywołać burza słoneczna, są ogromne. Należy też pamiętać, że usunięcie tak dużej awarii może trwać nawet kilka dni.

eksplozja na słońcu
Potężna eksplozja na Słońcu

Największe burze słoneczne minionych lat!

W dawnych czasach ludzie nie byli świadomi występowania burz słonecznych, gdyż nie mieli dostępu do prądu elektrycznego. Z biegiem lat to się zmieniało i dopiero w 1859 roku ludzi dotknęła burza słoneczna. Skutki tej burzy były przez wszystkich mocno odczuwalne.

Brytyjski astronom Richard Carrington jako pierwszy zaobserwował 28 sierpnia 1859 roku plamy słoneczne. W swoich zapiskach odnotował, że rozbłysk miał miejsce 1 września, a już 2 września awarii uległa sieć telegraficzna. Awaria z całą pewnością była spowodowana dotarciem do Ziemi obłoku naładowanych cząstek. Zorza polarna widoczna była w wielu różnych miejscach. Po czterech dniach zjawisko całkowicie ustąpiło. W XX wieku też odnotowanych zostało kilka burz słonecznych. Jednak burza magnetyczna zauważona przez miliony ludzi miała miejsce w roku 1989 i doprowadziła do awarii elektrycznej w Quebec (kanadyjska prowincja). Usunięcie awarii trwało kilkanaście godzin.

Kiedy będzie kolejna burza magnetyczna?

Burza magnetyczna może mieć poważne skutki, dlatego też każdy chciałby dokładnie przewidzieć, kiedy będzie kolejna, aby móc się na nią w jakikolwiek sposób przygotować. Prowadzonych jest wiele misji kosmicznych, których celem jest zbieranie danych i dalsze ich analizowanie pod kątem wystąpienia burz magnetycznych w najbliższych latach. Amerykańska sonda Solar Dynamics Observatory od 2011 roku dokonuje pomiaru pola magnetycznego Słońca. W roku 2020 swoją pracę rozpoczęła sonda Solar Orbiter, która bada działanie wiatru kosmicznego i analizuje pojawiające się koronalne pola magnetyczne. Oczywiście to nie wszystkie misje kosmiczne zajmujące się badaniem Słońca, jest ich znacznie więcej. Nie na wszystkie zjawiska mamy wpływ, jednak burza magnetyczna jest jednym z tych zjawisk, na które ludzkość może zareagować. Miejmy nadzieję, że prowadzone misje i wysyłane sondy pomogą dokładniej przewidzieć, kiedy będzie burza magnetyczne, a nieustanny postęp technologiczny pozwoli zabezpieczyć aparaturę na Ziemi przed negatywnymi skutkami burz słonecznych. Wiadomo, że w przypadku wystąpienia burzy magnetycznej o dużej sile sięgającej G4, albo G5 jednym z działań, jakie zostanie podjęte w celu ochrony infrastruktury elektrycznej, będzie zmniejszenie napięcia, co ma zapobiec jej uszkodzeniu.

Burze magnetyczne w dalszym ciągu są dla naukowców pewną zagadką, nad której rozwiązaniem nieustannie pracują. Miejmy nadzieję, że burze geomagnetyczne o sile G4, G5 w najbliższych latach się nie pojawią. Gdyż stanowią one realne zagrożenie technologiczne i mogą negatywnie wpłynąć na codzienne funkcjonowanie ludzi.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *