Wiele zjawisk przyrodniczych jest dla człowieka trudnych do zrozumienia. Natura potrafi płatać figle i jest nieobliczalna. Jednym z pięknych, a jednocześnie niebezpiecznych zjawisk jest burza piaskowa.
Burze piaskowe występują w gruncie rzeczy bardzo często. Najczęściej można je spotkać na obszarze Afryki, ale to nie jedyne miejsce, gdzie są one rejestrowane. Odnotowuje się je również w Australii oraz Azji. Burza piaskowa potrafi być bardzo niebezpieczna. Pył w trakcie burzy jest tak gęsty, że potrafi przysłonić światło słoneczne, a piasek, który jest przenoszony z wiatrem potrafi zniszczyć samochody, czy powybijać szyby. Burza piaskowa niesie za sobą negatywne skutki, potrafi niszczyć majątki i zagraża ludzkiemu życiu. Dlatego też warto dowiedzieć się, co to jest burza piaskowa, jaki jest najczęściej przedstawiany opis burzy piaskowej, a także jaka była największa burza piaskowa na świecie.
Co to jest i jak powstaje burza piaskowa?
Burza piaskowa jest zjawiskiem meteorologicznym. Nie prawdą jest to, że burze piaskowe tworzą się wyłącznie na pustyniach. Do ich powstania może dojść praktycznie w każdym suchym miejscu, w którym występuje piasek i wiatr jest w stanie poderwać go do góry. Burza piaskowa jest niebezpieczna, głównie dlatego, że pojawia się nagle i niespodziewanie. Opis burzy piaskowej jest bardzo prosty. Wiatr wiejący z dużą siłą unosi znajdujące się na ziemi niewielkie cząsteczki piasku. Piasek ten może być przenoszony na ogromne odległości. Część piasku znajdująca się w niższych warstwach spada na ziemię w najbliższej okolicy, jednak pyły, które dotarły do wyższych partii atmosfery spadają na Ziemię z deszczem i to w odległości nawet kilku tysięcy kilometrów od miejsca, w którym powstała burza piaskowa. Prędkość, jaką osiąga burza piaskowa, oscyluje od 40 do nawet 120 km/h. Burze piaskowe mogą osiągać wysokość nawet 6 km i szerokość blisko 100 km. Dane te pokazują, jak niebezpiecznym zjawiskiem są burze piaskowe.
Wystarczy chwila, aby niebo zostało przykryte przez żółty piasek, który dostaje się w każdą szczelinę. Burzy piaskowej może towarzyszyć deszcz, mówi się wówczas o tzw. brudnych deszczach. Dawniej o tym nie wiadomo i brudne deszcze uważano za zły omen.
Jak wygląda burza piaskowa?
Potężna burza piaskowa na zdjęciach ze śmigłowca
Fotograf Jerry Ferguson lecący śmigłowcem sfotografował potężną burzę piaskową przechodzącą nad Phoenix.
Skutki wywoływane przez burze piaskowe
Skutki burzy piaskowej mogą być różne. Najczęściej ograniczają one widoczność, co może doprowadzić do licznych wypadków ulicznych, a także utrudnić samolotom lądowanie. Silny wiatr jest wstanie przenosić na duże odległości, bardzo duże przedmioty, uszkadzając w ten sposób budynki. Pył unoszący się podczas burzy dostaje się do oczu, uszu i gardła w efekcie czego ludzie mają problemy z oddychaniem i zdrowiem.
Burza piaskowa w Polsce
Burza piaskowa może wystąpić także w Polsce. Zimą 2004 roku na Podkarpaciu zauważono występowanie piasku pochodzącego z Tunezji. Z racji tego, że piasek spadł na biały śnieg, naukowcy początkowo uznali to za skażenie chemiczne. W roku 2018 pojawiła się kolejna burza piaskowa, która dotknęła Warszawę. Uznano, że była to największa burza piaskowa od kilkunastu lat, która dotarła nad Europę.
Największe burze piaskowe na świecie
Jak już wspomnieliśmy burze piaskowe powstają w różnych miejscach i z różną siłą. Do tych najbardziej groźnych i siejących największe spustoszenie z całą pewnością należy zaliczyć te, które miały miejsce w:
- 2014 roku w Teheranie, burza piaskowa trwała tam ponad godzinę, w jej wyniku zginęło 5 osób, a 30 zostało rannych; straty jakie wywołała burza oszacowano na 16 mln dolarów;
- 2018 roku w Phoenix, burza piaskowa osiągnęła szerokość 100 km i wysokość 1,5 km;
- 2019 roku w Australii, wszystko trwało kilka minut, ale to wystarczyło aby świat się pokrył w mroku, a 5 tys. mieszkańców utraciło dostęp do prądu;
- w marcu 2021 roku Mongolia i Chiny zostały przykryte przez piasek, uznano, że była to największa burza piaskowa w tym rejonie od ponad dekady.
Burza piaskowa jest zjawiskiem naturalnym, jednak wielu uczonych doszukuje się drugiego dna i uznaje, że do ich powstawania przyczynia się również działalność prowadzona przez człowieka.