Spis treści
Przed zaplanowaniem jakiejkolwiek wycieczki, czy wyprawy w wyższe partie gór bardzo ważną kwestią poza odpowiednim strojem i spakowaniem plecaka jest sprawdzenie jaka pogoda będzie panowała w najbliższych dniach w górach. O ile doskonale o tym wiedzą zawodowi górscy turyści, o tyle weekendowi amatorzy mogą zapomnieć i pogoda w górach może ich niemile i nagle zaskoczyć. Bez względu na porę roku, pogoda w górach potrafi się bardzo szybko i nagle zmieniać, dlatego też planując dłuższą wyprawę trzeba dokładnie przeanalizować i prześledzić prognozę pogody w górach na najbliższe godziny. Latem warto zwrócić uwagę na informacje dotyczące burz, opadów i siły wiatru, z kolei zimą dodatkowo trzeba pamiętać o sprawdzeniu komunikatów lawinowych.
Warto zatem dowiedzieć się gdzie i w jaki sposób sprawdzać prognozy pogody w górach, aby zadbać o własne bezpieczeństwo i zapewnić sobie niezapomnianą wyprawę.
Pogoda w górach jest trudna do przewidzenia!
Prognozy pogody są bardzo trudne do przewidzenia, zwłaszcza te długoterminowe, dlatego też najlepiej korzystać z kilku źródeł, aby zwiększyć pewność co do ich trafności. Jeśli kilka źródeł, podaje podobną prognozę pogody, to jest duże prawdopodobieństwo, że to się sprawdzi. Jeżeli jednak prognozy różnią się od siebie diametralnie, niestety żadnej nie można zaufać w stu procentach. Nie przyjmujcie tego najlepszego dla was scenariusza, bo możecie się wpakować w niezłe tarapaty. Lepiej brać pod uwagę najgorszą opcję i być przygotowanym na trudne warunki, a w trakcie wyprawy mile się zaskoczyć oknem pogodowym.
Sprawdź także, artykuł jak zachować się w czasie burzy!
Góry są specyficznym środowiskiem, w którym zmiana pogody przychodzi bardzo nagle i trzeba to brać pod uwagę planując wyprawę w wyższe partie, w których warunki są nieco inne niż w miejscu, z którego startujecie.

Gdzie i jak sprawdzić prognozę pogody w górach?
W internecie dostępnych jest wiele stron, na których można sprawdzić długoterminową pogodę (www.accuweather.com). Warto jednak pamiętać, że skuteczność i trafność takich długoterminowych prognoz pogody jest dużo mniejsza niż prognoz na 2-3 dni do przodu. Bez wątpienia prognozy krótkoterminowe cieszą się większą skutecznością. Poza opadami i siłą wiatru, warto przed wyprawą w góry sprawdzić również radar burzowy. Burze w górach potrafią być bardzo silne i pojawiać się praktycznie znikąd, dlatego też śledzenie przebiegu burz jest bardzo ważne. Najlepszą opcją jest pobranie aplikacji, która pozwali na bieżąco śledzić prognozę pogody w górach.
Osoby bardziej doświadczone mogą korzystać z bardziej zaawansowanych źródeł i samodzielnie analizować dostępne dane, pozwoli na to:
- Meteo ICM, to znany polski serwis pogodowy, który jednak oferuje prognozę w postaci numerycznej. Można w tym miejscu znaleźć prognozę pogody w modelu UM 4km i COAMPS 13km, który jest bardzo precyzyjny zwłaszcza na terenach górskich. Trzeba jednak pamiętać, że macie tu zaprezentowane czysto numeryczne dane, a system UM nie oferuje zbyt precyzyjnych danych, jeśli chodzi o wysokość n.p.m. Informacje o dużych wysokościach względnych mogą bywać przekłamane. Jeśli nie wiecie jak odczytywać dane udostępniane przez METEO ICM, lepiej się za to nie bierzcie, bo sami możecie się wprowadzić w błąd.
- METEOBLUE, to przykład szwajcarskiego serwisu, który również jest kierowany dla nieco bardziej zaawansowanych piechurów. Prognozy pogody, które są tu dostępne, są generowane przez lokalne i globalne modele. Ogromnym plusem jest siatka 3 km i uwzględnianie wysokości n.p.m. Serwis dostarcza bardzo dużego pakietu danych.
W okresie zimowym obowiązkową stroną jaką trzeba sprawdzić przed wyprawą w góry jest strona pogoda.topr.pl, na której można sprawdzić aktualne zagrożenie lawinowe, a także prześledzić dane z całego tygodnia i zobaczyć jak to się zmieniało wciągu kilku dni.
W wielu miejscach, do których planujemy się udać dostępne są także kamery internetowe, co również może być dobrą opcją na skonfrontowanie prognozy pogody z aktualnymi warunkami, jakie panują w danym miejscu.
Nawet jeśli będziecie korzystać z kilku powyższych opcji. Sprawdzicie radar i mapy opadów, prześledzicie mapy burzowe i zapoznacie się z zagrożeniem lawinowym to i tak pogoda może was zaskoczyć. Nigdy nie możecie być niczego pewni, warunki pogodowe są bardzo zmienne, a góry nieprzewidywalne, dlatego niczego nie można być pewnym na sto procent.
Pogoda w górach – przydatne aplikacje!
Jak już wiecie pogoda w górach potrafi być zmienna i nawet po dokładnym prześledzeniu wszystkich parametrów, warto zaopatrzyć się w aplikacje mobilne, w których będzie można w trakcie wycieczki kontrolować pogodę. Każdy ma przy sobie telefon, który może nie tylko służyć nam do robienia pamiątkowych zdjęć, ale również może zwiększyć nasze bezpieczeństwo podczas wycieczki w góry. Przed wyjściem na szlak warto zatem zainstalować w telefonie kilka aplikacji:
- mapa turystyczna, niewiele osób korzysta już z tradycyjnych, papierowych map. Aplikacja z mapami turystycznymi jest wygodniejszą opcją, jest bardzo prosta w obsłudze i pozwala na wybranie odpowiedniej trasy i śledzenie przebiegu naszej wędrówki. Aplikacja pokazuje naszą trasę, przebyty odcinek i szacowany czas w jakim uda się dojść do celu. Ponadto w aplikacji pokazywane są ciekawe miejsca do zobaczenia, co jest bardzo przydatne dla osób nie znających okolicy. Minusem aplikacji jest jednak to, że musi ona mieć stały dostęp do internetu. Dlatego też warto mieć ściągniętą mapę na telefon, gdyby zdarzyła się sytuacja, że będzie problem z zasięgiem.
- aplikacja MeteoBlue, aplikacja jest bardzo rozbudowana znajduje się w niej aż 6 mln miejsc, po jej włączeniu aplikacja wyszukuje najbliższy punkt i pokazuje jaka pogoda panuje w tym miejscu. Podaje ona dane na temat siły wiatru, temperatury, a także występowania opadów. Za pomocą aplikacji można też sprawdzić wysokość warstwy chmur, co dla nieco bardziej zaawansowanych osób będzie pomocne przy określeniu zmieniających się warunków pogodowych w górach.
- aplikacja pogodowa Meteo IMGW Prognoza dla Polski to bardzo dobra aplikacja udostępniająca aktualną pogodę, pokazuje w jaki sposób tworzyły się fronty atmosferyczne, jak również podaje dane na temat wyładowań atmosferycznych z bardzo dużą dokładnością. Aplikacja udostępnia także ostrzeżenia jakie wydawane są przez IMGW.
- aplikacja Meteo ICM, z tej aplikacji korzysta nawet zakopiański TOPR, jest ona bardzo szczegółowa i prezentowane dane są bardzo dokładne. Na początku może ona sprawiać wrażanie skomplikowanej, ale warto poświęcić trochę czas, aby nauczyć się odczytywać prezentowane przez aplikację dane.
- aplikacja MeteoTatry to idealna opcja dla prawdziwych fanów Tatr, zawsze znajdzie się tam informacje o aktualnych warunkach panujących w Tatrach po stronie polskiej i słowackiej. Aktualne dane meteorologiczne i informacje o zagrożeniu lawinowym.
- TodayWeather i AcuWeather to dwie kolejne aplikacje pozwalające na sprawdzenie pogody w górach. Obie są bardzo proste w obsłudze i nie zajmują wiele miejsca na telefonie. W aplikacjach można odszukać dane na temat: aktualnej temperatury, opadów i prawdopodobieństwa ich wystąpienia, ciśnienia, widoczności, wilgotności, czy punktu rosy. Dodatkowo aplikacja AcuWeather wysyła powiadomienia o nagłych zmianach pogody w górach.
Technologia wychodzi nam naprzeciw i możemy się wyposażyć w wiele aplikacji do śledzenia prognozy pogody w górach. Pamiętajcie jednak, aby nie uzależniać się od nich całkowicie. Warto w plecaku mieć zawsze papierową mapę, gdyby nasz telefon odmówił posłuszeństwa i z powodu niskich temperatur się rozładował.
Co wpływa na dokładność prognozy pogody w górach?
Kluczowym elementem w odczytywaniu pogody jest zwrócenie uwagi na jej dokładność. Wiadomo, że prognozy długoterminowe są mniej skuteczne niż te krótkoterminowe, ale to nie wszystko.
Podczas obliczania pogody stosuje się siatkę i to od gęstości użytej siatki zależy dokładność prognozy pogody w górach. Teren, na którym prognozuje się pogodę dzielony jest pionowymi i poziomymi liniami. Miejsca, w których te linie się przecinają są punktami, dla których obliczane są prognozy pogody. Zatem im siatka jest gęstsza, a linie rozmieszczane są od siebie w mniejszych odległościach (co 1-4 km) tym prognoza jest dokładniejsza. Jeśli linie rozmieszczane są co kilkanaście lub kilkadziesiąt kilometrów prognoza automatycznie jest mniej dokłada. Może nawet zdarzyć się tak, że pasmo górskie, w które się wybieracie nie zostanie na mapie ujęte i zostanie potraktowane jak wyżyny, a nie góry, co w efekcie będzie skutkowało nieprawidłowymi odczytami. Prognoza pogody dla danego terenu będzie nietrafiona.
Im gęstsza siatka, tym więcej wymaga obliczeń, ale jej wyniki są dokładniejsze. Siatki o największym zagęszczeniu, mają stawiane linie w odległości ok. 500 m.
Pamiętajcie, żeby przed wyjściem na szlak dokładnie sprawdzić prognozę pogody w górach pod każdym względem. Najlepiej to zrobić na kilka dni przed planowaną wyprawą, potwierdzić prognozę dzień przed i z samego rana zanim się spakujecie i wyruszycie w trasę.
W trakcie maszerowania zwracajcie uwagę na zmieniające się warunki, silniejszy wiatr, niższe chmury, które mogłyby świadczyć o zbliżającej się ulwie czy burzy. Po prostu bądźcie czujni!