Piorun kulisty do niedawna był zjawiskiem niewyjaśnionym. Badacze bardzo wiele czasu poświęcili na to, aby dowiedzieć się jak powstaje i jak wygląda piorun kulisty. W końcu zagadka została rozwiązania, choć nie do końca.
Spis treści
Jak wygląda piorun kulisty?
Zacznijmy od tego jak wygląda piorun kulisty, dzięki tej wiedzy każdy będzie mógł zaobserwować to niezwykłe zjawisko. Możliwe, że już kiedyś się z nim spotkaliście, ale nie do końca byliście tego świadomi i nie potrafiliście nazwać tego co widzicie.
Pioruny kuliste są dość nietypowym rodzajem błyskawic. Do ich pojawienia się dochodzi niespodziewanie. Najczęściej piorun kulisty zaobserwować można w trakcie burzy, albo zaraz po niej. Wyglądem przypomina płonącą kulę, która mieni się bardzo jasnym światłem. Piorun kulisty może przybrać barwę białą, żółtą, pomarańczową, albo czerwoną. Sporadycznie można spotkać ten rodzaj błyskawicy w odcieniach zieleni, albo błękitu.
Piorun kulisty może przybierać różne wielkości. Przeważnie spotyka się pioruny kuliste wielkości brzoskwini, albo piłki. Istnieją jednak udokumentowane przypadki, w których piorun kulisty miał wielkość zaledwie centymetra, albo jego średnica osiągała wielkość nawet kilku metrów. Zjawisko to jest bardzo krótkie, piorun kulisty widoczny jest przez kilka sekund po czym znika. Rozpadowi pioruna może towarzyszyć grzmot, albo całkowita cisza. Osoby, który miały okazję zaobserwować to zjawisko z bliskiej odległość zgłaszały, że przy jego znikaniu w powietrzu była wyczuwalna siarka.
Sposób poruszania się pioruna kulistego jest dość specyficzny, gdyż przemieszcza się on w poziomie względem ziemi. Prędkość poruszania się pioruna to kilka metrów na sekundę. Droga pioruna kulistego jest nieprzewidywalna, gdyż potrafi on nagle zmienić swój kierunek, albo całkowicie zatrzymać się w danym miejscu.
Nagranie użytkowniczki TikToka, piorun kulisty w ogrodzie podczas ulewy. Mary-Ann Fletcher nagrała uderzenie pioruna kulistego.
@maryannfletcherPosting things I found reblogged on my Tumblr in 2015. #storm #lightning #weather #scary #fyp #foryou♬ Bad (2012 Remaster) – Michael Jackson
Jak powstaje piorun kulisty?
Dzięki badaczom i temu, że udało im się zarejestrować to rzadkie zjawisko, możliwe było wyjaśnienie jak powstaje piorun kulisty.
W momencie, gdy klasyczny piorun uderza w ziemię dochodzi do powstania kuli rozgrzanego gazu. Skład pioruna kulistego jest zbliżony do podłoża z jakiego powstaje, przeważnie znajduje się w nim krzem, żelazo oraz wapń. Fala uderzeniowa pochodząca z klasycznego pioruna wypycha w powietrze nanocząsteczki tlenku krzemu, które znajdują się w glebie, zaś węgiel obecny w glebie zabiera im tlen. W ten sposób dochodzi do powstania chmury całkowicie czystego krzemu, który spala się w atmosferze.
Zgodnie z inną teorią w momencie dotknięcia klasycznego pioruna do ziemi dochodzi do powstania wiązki elektronów, która doprowadza do utworzenia się promieniowania mikrofalowego. W ten sposób powietrze jest jonizowane, a ciśnienie jakie zostało wywołane przez promieniowanie doprowadza do uwolnienia plazmy w formie kuli.
Pioruny kuliste cechują się tym, że podczas ich występowania słyszalny jest specyficzny dźwięk, który przypomina syczenie, stukanie, a nawet szum.
Sprawdź także: Jak powstaje – piorun, grzmot, błyskawica?
Piorun kulisty można także spotkać w domu. W momencie uderzenia tradycyjnej błyskawicy w budynek, piorun kulisty może powstać w tym pomieszczeniu, albo nawet przeniknąć przez szklaną powierzchnię jaką jest okno. Piorun kulisty w domu przemieszcza się najczęściej pod sufitem i podobnie jak poza nim może gwałtownie zmienić trajektorię lotu, a nawet zniknąć. W sytuacji, gdy piorun kulisty eksploduje dochodzi do wielu zniszczeń. Uszkodzeniu ulegają przeważnie urządzenie elektroniczne i elektryczne, co spowodowane jest działaniem promieniowania mikrofalowego.
Pioruny kuliste pojawiają się niezwykle rzadko dlatego też trudno jest je uwiecznić. Jednak naukowcy nie zaprzestają prowadzenia badań na ich temat i wiedzą jak zrobić piorun kulisty, gdyż dokonali tego w warunkach laboratoryjnych. W roku 2013 naukowcy z Akademii Sił Powietrznych USA w laboratorium w Kolorado stworzyli coś na kształt pioruna kulistego. Kula plazmy została stworzona z roztworu soli, który pobudzili za pomocą łuku elektrycznego.
W dalszym ciągu piorun kulisty stanowi pewnego rodzaju pogodowy fenomen, względem którego pojawia się wiele niewiadomych. Pewne jest jedno porażenie piorunem kulistym jest równie niebezpieczne dla człowieka jak porażenie zwykłym piorunem. Dlatego podczas burzy należy zachować odpowiednie środki ostrożności. Obserwuj na bieżąco sytuacje pogodową na najdokładniejszym radarze burzowym.